10 MART
ABD ekonomisine ilişkin gelen olumsuz verilerle piyasalarda tansiyon geçen hafta oldukça yüksekti. Son 5 yılın en kötü işsizlik verileri olarak yorumlanan ABD istihdam verileri resesyona ilişkin kaygıları artırırken euro, dolar karşısında 1.5459’la rekor kırdı. Dolar-yen paritesi ise 1995 yılından beri en düşük seviyesine geriledi.
Resesyon kaygılarıyla gelişmiş ülke para birimleri karşısında değer kaybeden dolar iç piyasada 1.27 YTL sınırına yaklaşırken, euro 1.9450’yi gördü. İMKB Bileşik 100 Endeksi ise cuma ikinci seansta 40 bin puana kadar geriledi, bono bileşik faizleri ise yüzde 18’e yaklaştı.
Yerli yatırımcılar doların bir günde yüzde 3 değerlenmesini fırsat bilip yaklaşık 3 milyar dolarlık döviz bozdururken, bundan sonra piyasaların nasıl bir seyir izleyeceği merak konusu. Geleceğe ilişkin öngörülerini aldığımız uzmanlar, kısa vadede tansiyonun düşmeyeceği görüşünde. Uzmanlara göre, değerli YTL trendi sona erdi. Dolar kısa vadede 1.30 YTL’ye kadar çıkabilir. Borsanın 37 bin puana kadar gerilemesi ise çok uzak bir olasılık değil. Uzmanların önerisi; bu dönemde riskli yatırımlardan kaçınıp likit kalmakta yarar var.
1.30’da satış gelir
“Bu zor bir dönem. Bu yılın 3. çeyreğine kadar devam edecek. Bence FED faizlerinin 1-1,5 civarına bu yıl sonunda varma ihtimali çok kuvvetli. Konservatif hareket etmek lazım. Risk fazla almamak lazım. Bu yılın sonundan önce alım yapmak için fırsat olacağını düşünüyorum. Hazirandan önce olmaz. Yabancı piyasaların bilhassa ABD piyasalarının iyi takip edilmesi lazım. Orada taban yapma gözlemlenmedikçe aceleci olmamakta fayda var. Tavsiyem; likit kalmak, fazla risk almamak ve TL’de ani iniş çıkışların olacağını göz önünde bulundurmak. Türkiye dışındaki bütün büyük bankaların ilk çeyrek kârları da kötü gelecek. Bir miktar daha büyük dalgalar görme ihtimalimiz var. Dolarda 1.27 YTL’yi gördük, kısa vadede 1.30’dan satış gelir. Ancak dolar kurunun 1.30 YTL’yi aşması kısa vadede kolay olmaz. İMKB Bileşik 100 Endeksi’nin 40 bin puanın altına gelmesi kuvvetli muhtemel. Ancak İMKB’de alış yapmadan global piyasaları takip etmek lazım. Agresif alıma geçmeden önce orada artık taban oluşma sürecinin başladığına kani olmak gerekiyor.”
Yen, 90’a İnerse kötü
“ABD’dekİ gelişmeler piyasalarda bir sıkıntı yaratıyor. Bunun gelişmekte olan ülkelerin para birimlerine yansıması ise daha fazla oluyor. Dolar, Japon Yeni’ne duyarlı. Japon Yeni pozisyonları kapatılıyor. Dolar-Yen paritesi 1995 yılından beri en düşük seviyesine 101.70’lere kadar geriledi. İç piyasada ise 1.2650 1.27 seviyeleri önemli. Bunun üstüne gitmesi durumunda kurdaki artış hızlanır. Faizlerde değişiklik beklemiyorum. Negatif gelişmelerin fiyatlanması sonucu faizler yüzde 18’lere kadar geldi. Önümüzdeki ay enflasyonun düzeyi faizin seyrini belirleyecek. Faizde çok yukarı hareket beklemiyorum. Tabi petrolün ve diğer emtia fiyatlarının durulması şartıyla. Önümüzdeki aylarda tarım fiyatlarındaki gerileme ile enflasyonda bir rahatlama yaşanabilir. Dolar-Yen paritesi 90’lı seviyelere düşerse kurda daha fazla sıkıntı yaşayabiliriz. Borsada ikinci dip seviyesini gördük. Çünkü dünyada yaşanan türbülans en çok borsaları rahatsız ediyor. ABD’de resesyon beklentisi var. Resesyon demek önce şirketlerin karlılıklarını etkiler. Ancak kısa vadede İMKB toparlar. Orta ve uzun vadede önümüzdeki gelişmelere bakmak lazım.”
YTL’deki değer kaybı devam eder
“DolarIn YTL karşısında değer kazanması özellikle carry trade’lerin çözülmesinden kaynaklanıyor. Dolar-yen paritesi 120’lerdeydi. Geçen cuma günü 102 yenin altına geriledi. Yatırımcılar düşük faizli para birimini satıp gelişmiş ülke para birimlerine geri dönüyor. Geçen hafta Güney Afrika para biriminde de sert hareketler yaşandı. Son birkaç senedir yaşadığımız dönem bitti. Bu dönem içerisinde makro ekonomik göstergelerinde zayıflık olan ülkelerin para birimleri olumsuz haberlerden daha fazla etkilenecek. Dolar kurunda ani yükselişler yaşayabiliriz. 1.30’un üzerine çıkması kuvvetli muhtemel. Dow Jones Endeksi cuma günü 12 bin puanın altına indi ve iki hedge fon ilave teminat talebini karşılayamadı. Bu yüzden bugün Avrupa borsalarında ve İMKB’de yeni satışlar gelebilir.”
Borsa, yüksek ihtimal 37 bin barajına iner
KIsa vadede yüksek tansiyonun yatışacağını düşünmüyorum. ABD’deki sorunlar henüz çözülmüş değil. İlk etapta tedirginlik büyümeye ilişkindi. Şimdi ona enflasyon eklenmeye başladı. Artık iyimser olmak için çok fazla elimizde veri yok. Daha negatif günler yaşayabiliriz. Henüz en kötüyü gördük kanaatinde değilim. Üç dört yıldır devam eden aşırı YTL trendi sona erdi. Artık kurda daha volatil bir seyir izleyeceğiz. Dolar kurunda 1.25 in üzerinde kalınırsa hızlı bir biçimde 1.30’lara gidebileceğimizi düşünüyorum. Dolar dünyada değer kaybederken, bizde değer kazanması bir sıkıntının işareti. İMKB’de kısa vadeli alımlar olsa bile 37 bin seviyesini uzak olmayan bir vadede görebiliriz. Dünyada ekonomik anlamda iklim değişiyor. Üç dört yıldır bize yardımcı olan likidite koşulları artık yok. Özellikle gıda ve enerji fiyatları enflasyonda çok ciddi baskı yaratacak. Zor ve iyi yönetilmesi gereken bir sürece girdik. IMF ile nasıl devam edileceğinin netleşmesi gerekiyor. Ayrıca mutlak surette AB çıpası Türkiye’nin gündemine enjekte edilmesi gerekiyor.
Dow 12 bini geçemezse risk sürecek
YTL devri artık sona erdi. Döviz kurunda daha dalgalı süreç başlıyor.